LƯƠNG THẾ HUY “TÔI ĐÃ SẴN SÀNG CHO VỊ TRÍ VIỆN TRƯỞNG ISEE”
Lương Thế Huy vốn là cái tên không xa lạ với cộng đồng LGBTIQ+ và với các tổ chức hoạt động xã hội và phát triển. Anh từng đảm nhận vai trò Giám đốc chương trình quyền LGBT, Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE), đại diện Việt Nam phát biểu tại Phiên họp của Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc diễn ra tại Thuỵ Sĩ và là 1 trong 30 gương mặt của Forbes Vietnam 30 Under 30 năm 2016. Bắt đầu từ tháng 8/2019, Lương Thế Huy sẽ đảm nhận vai trò Viện trưởng Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường (iSEE).
Viện trưởng Viện iSEE Lương Thế Huy
“Loanh quanh” ở Viện iSEE với nhiều vai trò khác nhau: nhà hoạt động xã hội, cán bộ chương trình và sắp tới là Viện trưởng, Huy có vẻ nhiều duyên nợ với iSEE?
Câu chuyện của tôi với iSEE bắt đầu từ trước khi tôi là nhân viên của tổ chức. Từ lúc học đại học, tôi đã quan tâm đến các hoạt động nghiên cứu dành cho người LGBTIQ+ do iSEE thực hiện. Tôi tò mò tại sao tổ chức này có những kiến thức được cập nhật rất mới ở Việt Nam lúc đó, ngoài ra họ còn có khả năng làm việc cùng những website và diễn đàn của cộng đồng LGBTIQ+ ở Việt Nam. Dù chưa biết nhiều về tổ chức, nhưng tôi tin đứng sau đó phải là những người rất tâm huyết.
Năm 2009, lần đầu tiên tôi được gặp trực tiếp những người đứng sau iSEE và tổ chức mà iSEE đang hỗ trợ lúc đó là ICS, tôi đã vô cùng háo hức. Năm 2011, tôi bắt đầu làm việc với ICS nhưng lại ký hợp đồng với iSEE, vì lúc đó ICS chưa có tư cách pháp nhân. Đến năm 2013 tôi chính thức chuyển hẳn sang iSEE làm việc. Mối duyên của tôi cứ lớn dần lên như thế.
Trong suốt 10 năm, kim chỉ nam cho mọi quyết định công việc của tôi là “Tôi làm gì thì sẽ tốt nhất cho cộng đồng của mình?” và câu hỏi này lại hiện lên khi tôi đang hoàn thành chương trình cao học ở Mỹ mấy tháng trước và nhìn thấy thông báo ứng tuyền Viện trưởng iSEE. Tôi quyết định ứng tuyển.
Một nhân viên Huy, nhà hoạt động xã hội Huy và Viện trưởng Huy sẽ khác nhau thế nào?
Trải qua nhiều vai trò cùng iSEE, các hoạt động và vận hành của tổ chức không còn xa lạ với tôi. Tuy nhiên tôi luôn có một băn khoăn: tôi là người quản lý hay là một người làm chuyên môn đơn thuần sẽ tốt cho tổ chức hơn? Cuối cùng tôi quyết định ở thời điểm hiện tại, làm Viện trưởng iSEE là quyết định phù hợp.
Đối với tôi iSEE là một cầu nối giữa lý tưởng cá nhân với những gì tôi có thể đóng góp cho cộng đồng. Vai trò Viện trưởng sẽ giúp tôi thực hiện những khát vọng này tốt hơn nữa. Nói cách khác, mối quan hệ của tôi và iSEE trong 10 năm qua được thay đổi và nâng cấp theo những cách khác nhau.
Khi tôi chia sẻ kết quả phỏng vấn ứng tuyển Viện trưởng với một người thân của tôi, người ấy hỏi: “Đây có phải thời điểm thuận lợi nhất của iSEE để làm viện trưởng không?” Tôi nhìn thấy ở iSEE hiện nay cả thách thức và cơ hội. Thời điểm thuận lợi, dễ dàng nhất thì không phải, nhưng cũng không phải lúc lúc khó khăn nhất. Việc đồng hành với iSEE trong thời điểm này rất có ý nghĩa với tôi, cũng là cách tôi đóng góp lại những thành quả rất ngọt ngào mà iSEE từng chia sẻ với tôi.
Những điều gì ở iSEE khiến bạn đặc biệt tự hào và muốn đẩy mạnh trong nhiệm kỳ của mình?
Tài sản lớn nhất của iSEE là niềm tin của cộng đồng vào những gì mà tổ chức đang làm. Một điều tôi rất mong muốn tập trung đẩy mạnh là biến iSEE thành một cái tên mà ai cũng yêu mến và muốn góp sức xây dựng, dù theo cách nào: trực tiếp hay gián tiếp. Để làm được điều đó cần một cơ chế có thể cởi mở với đóng góp của tất cả mọi người
Ngoài ra tôi tự hào về giá trị và đội ngũ con người của iSEE. Giống như khi quan sát một thành phố từ trên cao, người ta thấy ấn tượng vì độ rộng lớn tổng thể; nhưng người ta sẽ chỉ yêu mến thành phố khi đi vào từng ngõ ngách của thành phố đó.
Đối với tổ chức cũng thế, nhìn từ bên ngoài bạn chỉ thấy một bức tranh chung, nhưng để yêu được tổ chức đó, bạn sẽ phải ghi nhớ được từng cá nhân tạo nên nó. Đó là tài sản rất lớn mà iSEE đang có, và cần đẩy mạnh nhiều hơn.
Ngoài ra, iSEE có điều gì đặc biệt so với những tổ chức khác?
Tôi chỉ có thể trả lời trong phạm vi hiểu biết mà tôi có. Tôi cho rằng iSEE đặc biệt nhất ở văn hóa làm việc trong nội bộ. Ở đây mọi người có thể thảo luận công việc hoặc tranh luận với nhau rất bình đẳng. Mọi ý kiến đều được tiếp thu dù ở bất kỳ vị trí như thế nào, nếu đó là ý kiến có cơ sở.
Tôi mong muốn văn hoá này sẽ được phát huy hơn nữa. Một tổ chức như iSEE không thuộc về một cá nhân nào, mà là của tập thể, thậm chỉ là tài sản của cộng đồng, của Việt Nam. Cách duy nhất tạo cảm giác “đây là tổ chức của tôi” phải đến từ cảm giác tôi có khả năng tạo ảnh hưởng đến các quyết định của tổ chức và tiếng nói của tôi được lắng nghe.
Từ ngày thành lập, iSEE đã qua hai Viện trưởng là Lê Quang Bình và Lương Minh Ngọc, hai người đều có những nền tảng và lợi thế khác nhau khi nhận trách nhiệm dẫn dắt tổ chức. Là một người trẻ, bạn cho rằng lợi thế cũng như thách thức lớn nhất của mình trên cương vị Viện trưởng iSEE là gì?
Sẽ có khá nhiều cả lợi thế và thách thức. Tôi sẽ phải học những kỹ năng mà tôi chưa có cơ hội thực hành về mặt quản lý tổ chức. Tôi từng hơi có thành kiến với công việc quản lý, cho rằng đó là công việc khô khan và tốn thời gian. Mỗi một thời điểm mình sẽ ưu tiên dành sự quan tâm cho điều gì nhiều hơn. Bây giờ khi bắt tay vào, việc tôi phải nỗ lực đầu tiên là quản lý thời gian; làm sao vẫn đảm bảo đóng góp các công việc về chuyên môn, đồng thời đảm bảo công việc quản lý và vận hành hoạt động tổ chức.
Là một nhà hoạt động tiêu biểu cho cộng đồng LGBTIQ+,Huy có những kế hoạch nào cho cộng đồng trên cương vị là Viện trưởng iSEE không?
Mối quan tâm lớn nhất từ trước đến nay của tôi mà mọi người vẫn nhìn thấy là quyền của người LGBTIQ+ nhưng tôi vẫn luôn dành sự quan tâm tới những lĩnh vực khác. Ở cương vị mới, tôi cần có trách nhiệm với nhiều mảng công việc khác như người dân tộc thiểu số hay xã hội dân sự.
Nếu có một mong muốn riêng cho cộng đồng LGBTIQ+, tôi luôn ước mơ người LGBTIQ+ sẽ có một thế hệ nhà hoạt động trẻ, dù chuyên nghiệp hay không chuyên; tình nguyện hay gắn bó với một tổ chức nào đấy. Đó là tiền đề cho sự bền vững của bất kỳ một phong trào về quyền nào.
Về phần mình, tôi đã sẵn sàng cho cương vị Viện trưởng iSEE.