Làn sóng phản đối “Don’t Say Gay”: Chuyện gì đang xảy ra tại Florida, Mỹ?
Bắt đầu từ cuối tháng Hai năm 2022, dự luật “Don’t Say Gay” (DSG) đã trở thành chủ đề bàn luận tại nước Mỹ, chiếm sóng hầu hết các cuộc thảo luận về LGBTI. Vậy DSG là gì, tầm ảnh hưởng của nó như thế nào, tại sao nó lại quan trọng, hãy cùng iSEE tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Don't Say Gay (tạm dịch: Đừng nói về Đồng tính) là tên gọi phổ biến (không chính thức) của dự luật Parental Rights in Education bill (tạm dịch: Quyền của Cha Mẹ trong Giáo dục) của bang Florida (Mỹ). Dự luật mới cấm các trường học công lập dạy về những chủ đề xu hướng tính dục và bản dạng giới cho học sinh từ mẫu giáo đến lớp ba. Sau khi lần lượt được Hạ viện và Thượng viện bang thông qua, hiện tại dự luật này vừa được thống đốc bang Florida - Ron DeSantis ký hôm 28/3/2022, chính thức trở thành đạo luật mới, bắt đầu có hiệu lực từ 1/7/2022.
Vạn sự khởi đầu từ đâu?
Người dân thành phố Orlando, Florida hẳn không thể quên kí ức về đêm ngày 12/6/2016 khi một kẻ tấn công cực đoan đã xả súng nhắm vào người đồng tính tại hộp đêm Pulse (một hộp đêm dành cho người đồng tính nam) khiến 49 người thiệt mạng và làm 53 người bị thương. Đây là vụ khủng bố gây nhiều thương vong nhất tại Mỹ kể từ sau sự kiện 11/9. Hiện thực xấu xí về sự kỳ thị đối với cộng đồng LGBTI còn được bộc lộ rõ hơn khi những bức ảnh của các nạn nhân cùng với những thông điệp truyền cảm hứng tại đài tưởng niệm tạm thời dành cho Pulse tiếp tục phải chịu nhiều hành động phá hoại.
Sau vụ việc tang thương này, ban giám hiệu các trường công lập tại Orlando đã đảm bảo rằng mọi trường trung học và trung học cơ sở đều cần có một liên minh đồng tính cho học sinh và giáo viên, đồng thời đảm bảo học sinh sẽ được hỗ trợ nếu họ muốn sử dụng các đại từ phù hợp với bản dạng giới của họ. Tuy nhiên, sau nhiều nỗ lực thay đổi để biến trường học tại Orlando trở nên thân thiện hơn với cộng đồng LGBTI, các nhà giáo dục ở đây dần thấy mình đang ở trong một cuộc chiến căng thẳng với các nhà lãnh đạo chính quyền và các nhà hoạt động bảo thủ về cách dạy và hỗ trợ học sinh LGBTI. Cơ quan lập pháp do Đảng Cộng hòa kiểm soát ở Florida đã xem xét một biện pháp cấm các cuộc thảo luận về khuynh hướng tình dục hoặc bản dạng giới với học sinh tiểu học tại các trường công lập và tạo ra dự luật DSG. Sau khi được thông qua, đạo luật này cho phép phụ huynh kiện các học khu (school districts) nếu phát hiện trường học đã dạy cho học sinh những bài học được cho là “không phù hợp với lứa tuổi”.
Trên thực tế, không ai biết đầy đủ về tất cả các mức độ hành vi mà DSG cấm. DSG áp đặt một số hạn chế rất mơ hồ đối với việc giảng dạy trong lớp học. Phần đáng chú ý nhất của đạo luật quy định rằng “sự hướng dẫn trong lớp của nhân viên trường học hoặc bên thứ ba về khuynh hướng tình dục hoặc bản dạng giới không nên xảy ra ở lớp mẫu giáo đến lớp 3; hoặc theo cách không phù hợp với lứa tuổi; hoặc cần phù hợp với sự phát triển của học sinh theo tiêu chuẩn của tiểu bang." Tuy nhiên, đạo luật không xác định được các thuật ngữ chính như “phù hợp với lứa tuổi” hoặc “phù hợp với sự phát triển”. Nó thậm chí không định nghĩa thuật ngữ “hướng dẫn trong lớp học”. Với những điều luật mơ hồ như vậy, DSG sẽ khiến các giáo viên lúng túng và sợ hãi khi tiếp cận những chủ đề về LGBTI. Và khi giáo viên không thể tìm ra loại hướng dẫn nào được cho phép, nhiều khả năng họ sẽ né tránh hoàn toàn một số chủ đề nhất định - ngay cả khi làm như vậy có thể thực sự gây hại cho học sinh. Như chủ tịch Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ - Frank Worrell đã nói trong một phát ngôn về đạo luật, việc ngăn chặn các cuộc thảo luận về khuynh hướng tình dục và bản dạng giới “vốn dĩ là sai lầm” và có nguy cơ “kỳ thị và gạt ra bên lề những đứa trẻ có thể nhận ra sự khác biệt của chúng từ khi còn nhỏ”. Nó cũng có thể dẫn đến các tình trạng “trầm cảm, lo lắng, tự làm hại bản thân và thậm chí là tự tử”.
Walt Disney bị lên án, tại sao?
Từ khi dự luật xuất hiện, Walt Disney - 1 nhà tài trợ lớn cho hệ thống chính trị tại bang Florida, đã phải đối mặt với nhiều lời kêu gọi lên án dự luật. Bất chấp áp lực dư luận, phía Walt Disney giữ im lặng. Chỉ đến khi dự luật lần lượt được Hạ viện bang thông qua vào 24/2/2022, Thượng viện bang thông qua vào 8/3/2022, CEO Walt Disney, ông Bob Chapek mới lên tiếng lần đầu về dự luật trong cuộc họp cổ đông vào ngày 9/3/2022. Ông chia sẻ rằng công ty đã "phản đối dự luật ngay từ đầu", và ông đã nói chuyện với Thống đốc DeSantis để “bày tỏ sự thất vọng và lo ngại rằng nếu dự luật trở thành luật, nó có thể được sử dụng để nhắm mục tiêu không công bằng vào các gia đình và trẻ em đồng tính nam, song tính và chuyển giới." Ông Chapek cũng tuyên bố sẽ quyên góp 5 triệu đô cho chiến dịch ủng hộ cộng đồng LGBTI của tổ chức HRC (Human Rights Campaign). Tuy nhiên vào vào cuối ngày 9/3/2022, HRC đã đưa ra một thông cáo báo chí rằng họ sẽ không chấp nhận khoản tiền 5 triệu đô la mà Giám đốc điều hành Walt Disney Bob Chapek đã cam kết quyên góp.
Vào ngày 11/3/2022, ông Chapek tiếp tục ra thông báo rằng công ty sẽ “ngay lập tức” bắt đầu hỗ trợ các nỗ lực chống lại những dự luật tương tự ở các bang khác và sẽ tạm dừng “tất cả các khoản quyên góp chính trị” trong bang Florida để chờ xem xét các khoản đóng góp chính trị của công ty, thừa nhận rằng công ty đã không thực hiện được việc “là một đồng minh mạnh mẽ hơn trong cuộc đấu tranh cho quyền bình đẳng”.
Sau tuyên bố của ông Chapek, những người ủng hộ LGBTI và nhân viên Disney không hề được xoa dịu đã tổ chức kêu gọi tuần hành vào giờ nghỉ trưa bắt đầu từ 15/3/2022 (a walkout Tuesday) để phản đối phản ứng chậm chạp của Giám đốc điều hành Bob Chapek. Trong ngày 15/3, nhiều nhân viên đã tổ chức các cuộc biểu tình tại nhiều địa điểm khác nhau trên khắp Hoa Kỳ, bao gồm gần Orlando’s Walt Disney World và Walt Disney Studios tại Florida. Vào thứ Ba tuần kế tiếp, 22/3/2022, nhiều nhân viên tiếp tục tuần hành dưới đường và hẹn gặp nhau tại các địa điểm ở Orlando; thành phố New York; Anaheim và Burbank, California, nơi công ty đặt trụ sở chính.
Phía Nhà Trắng nói gì?
Trong một thông điệp trên Twitter vào tháng Hai, tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã nói với học sinh tại Florida rằng “Tôi ủng hộ bạn, và chính quyền của tôi sẽ tiếp tục đấu tranh cho sự bảo vệ và an toàn mà bạn xứng đáng có được.” Thư ký báo chí Nhà Trắng Jen Psaki cũng tố cáo đạo luật này.
Ngoài ra, nhiều nghệ sĩ nổi tiếng như như Ariana Grande, George Takei, Whoopi Goldberg hay gần đây nhất là Wanda Sykes tại lễ trao giải Oscar, đã lên tiếng phản đối cũng như lên án đạo luật cố chấp và thù địch này.
Hiện tại đã có thêm 15 dự thảo luật tương tự tại 9 bang khác tại Mỹ đang được xem xét.
Nguồn tham khảo
The Guardian: https://www.theguardian.com/film/2022/mar/21/disney-faces-backlash-lgbtq-controversy-dont-say-gay-bill-florida
Click Orlando: https://www.clickorlando.com/video/news/2022/03/28/florida-gov-desantis-signs-controversial-dont-say-gay-bill-into-law/
FindLaw: https://www.findlaw.com/legalblogs/law-and-life/understanding-floridas-dont-say-gay-bill/
The Independent: https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/dont-say-gay-bill-florida-ron-desantis-b2045877.html