Quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới và iSEE 2012
Năm 2012, cộng đồng LGBT đã tích cực tham gia vào việc bảo vệ quyền của mình và giải quyết các vấn đề xã hội chung của đất nước. Chính cộng đồng LGBT và các bậc cha mẹ có con là người đồng tính đã là động lực và niềm tin hco iSEE thực hiện sứ mệnh của mình.
Năm 2012 đánh dấu một năm có nhiều sự kiện với công việc của iSEE liên quan đến việc thúc đẩy và bảo vệ quyền của cộng đồng thiểu số tính dục. Trước hết, phải nói đến cuộc thảo luận trên báo chí và trong xã hội về quyền của người đồng tính, song tính và chuyển giới (LGBT) đã được khai thông và theo hướng tích cực. Việc Bộ tư pháp tham vấn các cơ quan chính phủ về hôn nhân cùng giới đã được iSEE chia sẻ với báo chí và đẩy cuộc thảo luận từ “đồng tính có phải là bệnh không?” qua “có nên cho phép người đồng tính kết hôn hay không?” Việc này có được là nhờ những nỗ lực của bản thân cộng đồng LGBT trong hơn bốn năm qua và sự thấu hiểu và ủng hộ của giới truyền thông báo chí. Có lẽ, đây là một ví dụ điển hình minh chứng cho vai trò tiên phong, định hướng dư luận xã hội đúng đắn của truyền thông báo chí Việt Nam.
Năm 2012, cộng đồng LGBT đã tích cực tham gia vào việc bảo vệ quyền của mình và giải quyết các vấn đề xã hội chung của đất nước. Ngoài những sự kiện tập thể nhằm thúc đẩy sự tự tin của cộng đồng như Flashmob “yêu là yêu”, “Vietpride”, “hand in hand”, “nào ta cùng tím” hay “ngày tôn vinh sự đa dạng” đã có nhiều hoạt động nhằm đưa kiến thức đúng cho sinh viên và xã hội nói chung. Các buổi giao lưu, hội thảo, tọa đàm với sinh viên các trường đại học và đặc biệt là chuyến lưu diễn vở kịch “được là chính mình” hợp tác với Nhà hát tuổi trẻ đã tạo cơ hội để hàng chục nghìn bạn sinh viên có kiến thức đúng và ủng hộ sự bình đẳng cho cộng đồng LGBT. Bên cạnh đó, cộng đồng đã tham gia vào các hoạt động giúp đỡ trẻ em mồ côi có HIV hay ủng hộ trẻ em ung thư trong ngày hội Hoa Hướng Dương. Những hoạt động này đã làm thay đổi xã hội theo hướng tích cực, thừa nhận và tôn trọng cộng đồng LGBT và gia đình họ. Dù khung luật pháp được định hình ra sao thì việc mọi người đối xử với người đồng tính, song tính và chuyển giới như thế nào mới thực sự là quan trọng.
Năm 2012 cũng là năm đầu tiên cộng đồng người chuyển giới được nhắc đến như là chính họ, không bị lẫn vào cụm từ mơ hồ và sai lệch “thế giới thứ ba”. Hội thảo “khát vọng được là chính mình” đã đưa tiếng nói của người chuyển giới từ nam sang nữ (MtF) và từ nữ sang nam (FtM) đến với các nhà hoạch định chính sách, truyền thông báo chí và xã hội một cách chân thực. Chính vì vậy, quyền của người chuyển giới đang được cân nhắc bảo vệ trong các luật sửa đổi như Luật hộ tịch, Luật hôn nhân và gia đình và Luật dân sự. Đây cũng là tiền đề để cộng đồng người chuyển giới vươn lên tự bảo vệ mình và làm việc cùng các cơ quan nhà nước, các tổ chức phi chính phủ và các nhà tài trợ khác.
Các thành công của việc thúc đẩy và bảo vệ quyền của người LGBT không thể đạt được nếu không có sự góp mặt của cha mẹ có con là đồng tính, song tính và chuyển giới. Sự lên tiếng của Hội cha mẹ có con là đồng tính, song tính và chuyển giới (PFLAG) đã thuyết phục được nhiều nhà làm luật cũng như xã hội về sự cần thiết phải hợp pháp hóa quan hệ cùng giới và bảo vệ quyền bình đẳng của người LGBT và hạnh phúc gia đình. Lần đầu tiên trong lịch sử, Bộ tư pháp, Ủy ban các vấn đề xã hội của quốc hội và Nhóm nữ đại biểu quốc hội Việt Nam đã tổ chức các hội thảo và tọa đàm về quyền của người LGBT trong quan hệ hôn nhân và gia đình với sự tham gia phát biểu của iSEE, ICS và PFLAG. Và lần đầu tiên có một đoàn công tác liên ngành do Vụ pháp lý của Văn phòng chính phủ chủ trì đã tiếp xúc trực tiếp với đại diện của cộng đồng LGBT và cha mẹ họ để đề nghị trong báo cáo nên hợp pháp hóa quan hệ cùng giới khi Việt Nam sửa đổi luật hôn nhân và gia đình.
Năm 2012 sẽ kết thúc bằng một sự kiện đặc biệt đó là triển làm “Mở – Bằng – Yêu” được khai mạc lúc 16h00 ngày 28 tháng 12 năm 2012 tại Vườn hoa Thái Phiên – Bùi Thị Xuân khu vực sân trước tòa tháp Vincom, 191 Bà Triệu và kéo dài hết ngày 12 tháng 1 năm 2013. “Mở bản thân, Mở tâm hồn, Mở trái tim để thưởng thức và tôn vinh vẻ đẹp đa dạng của cuộc sống; Bằng trong cuộc sống, Bằng trong tình yêu, Bằng trong cơ hội để dù là bất cứ ai cũng đều có hạnh phúc; Yêu bản thân, Yêu tạo hóa, Yêu người mình yêu vì đơn giản Yêu là Yêu” là lời nhắn nhủ của triển lãm đến tất cả mọi người. Có lẽ, đây là cầu nối giữa năm 2012 và năm 2013 để iSEE đón chào một năm mới với những thảo luận mới. Câu hỏi không còn là “có nên cho phép người đồng tính kết hôn hay không?” nữa, mà câu hỏi thực sự là “làm sao để bảo vệ quyền bình đẳng của người đồng tính, song tính và chuyển giới trong hôn nhân gia đình cũng như trong giáo dục, y tế và công ăn việc làm?” Chúng tôi tin rằng, với nguyên tắc “bảo vệ quyền con người và tự do cá nhân” như là một nguyên tắc làm luật của Việt Nam – quyền bình đẳng của cộng đồng LGBT sẽ được hiện thực hóa trong pháp luật và trong cuộc sống.
Xin cảm ơn Oxfam, SIDA, Ford Foundation, CARE, NPAID, Rosa Luxemburg Stiftung, Save the Children, Đại sứ quán Australia, Đại sứ quán Na Uy, Đại sứ quán Canada, Đại sứ quán Mỹ đã là đối tác chặt chẽ và tin cậy của iSEE trong nhiều năm qua. Chúng tôi cũng xin cảm ơn các cơ quan chính phủ và Quốc hội đã hợp tác chặt chẽ cùng iSEE làm việc với cộng đồng LGBT. Xin cảm ơn các cơ quan báo chí truyền thông đã quan tâm và đưa tin đúng và thúc đẩy quyền của người LGBT để xã hội và nhà nước hiểu hơn nhu cầu tôn trọng và bảo vệ người thiểu số. Xin cảm ơn các cố vấn, cộng tác viên, tình nguyện viên và đồng nghiệp ở các tổ chức phi chính phủ đã ủng hộ iSEE. Và đặc biệt, xin cảm ơn cộng đồng LGBT, cha mẹ có con là người đồng tính đã là động lực và niềm tin cho iSEE thực hiện được sứ mệnh của mình.
Chúc mừng năm mới 2013!